Laminat miedziany jest podstawą płytki drukowanej PCB. Jego głównym zadaniem jest stabilizacja i usztywnienie, a także zapewnienie wydajnego i odpowiednio zaprojektowanego połączenia elektrycznego pomiędzy wszystkimi elementami elektronicznymi znajdującymi się na płytce. Urządzenia przeznaczone do trawienia płytek, laminaty, a także akcesoria do laminowania są niezwykle przydatne w każdym warsztacie elektronicznym. Korzystają z nich zarówno profesjonaliści, jak i osoby mniej doświadczone. Co warto o nich wiedzieć i czym różnią się od siebie poszczególne laminaty?
Najpopularniejsze laminaty
W większości przypadków płytka PCB ma postać prostokąta. Jej wymiary w dużej mierze zależą od liczby elementów elektronicznych, które są lub będą na niej umieszczone. Na płytce znajdują się specjalnie wytrawione ścieżki z miedzi, których zadaniem jest przewodzenie prądu. Warto wiedzieć, że ścieżki niezwykle często są pokryte soldermaską, czyli preparatem ułatwiającym i przyspieszającym lutowanie. Ponadto soldermaska ogranicza do minimum ryzyko rozlania się cyny na płytkę, dzięki czemu chroni elementy elektroniczne i ścieżki przed uszkodzeniem. Jakie są najczęściej spotykane typy laminatów?
- Najpopularniejsze laminaty wykorzystywane do produkcji płytek drukowanych PCB są oznaczone jako FR4. Szklano-epoksydowa struktura jest pokryta warstwą miedzi, której grubość wynosi 35 μm.
- Ponadto laminaty FR4 różnią się od siebie grubością zawierającą się w przedziale od 1 mm do 1,6 mm. Co więcej, można spotkać także różne wielkości laminatów, począwszy od całkiem małych płytek, poprzez średnie, po duże egzemplarze, przeznaczone m.in. do bardziej rozbudowanych urządzeń.
- Laminaty dzielą się na jednostronne i dwustronne. W pierwszym przypadku, jak sama nazwa wskazuje, warstwa miedzi znajduje się wyłącznie po jednej stronie, w drugim natomiast po obydwu. Modele dwustronne charakteryzują się większą uniwersalnością i szerszym zastosowaniem niż modele jednostronne, a ponadto znacząco ograniczają miejsce potrzebne do zamontowania płytek.
- Laminaty oznaczone jako CEM1 mają wypełniacz z papieru, szkła i żywicy epoksydowej. Grubość powłoki miedzianej jest równa 35 μm.
Przed wyborem konkretnego egzemplarza, warto zastanowić się, do czego będzie wykorzystany, a co za tym idzie, jakimi wymiarami fizycznymi powinien się cechować. Laminaty są stosunkowo tanie i wyróżniają się bardzo dobrymi właściwościami cieplnymi oraz elektrycznymi, dzięki czemu są uniwersalne i szeroko wykorzystywane w elektronice.
Laminat światłoczuły pozytywowy
Odrębną kategorią są laminaty światłoczułe wykonane z żywicy epoksydowej i szkła. Na płytce znajduje się warstwa miedzi o grubości 35 μm, która jest pokryta powłoką światłoczułą. Dzięki laminatom tego typu każdy nawet mniej doświadczony elektronik może samodzielnie wykonać obwody drukowane. Powłoka światłoczuła niekiedy jest nazywana fotolakierem i zabezpiecza ją folia samoprzylepna. W jaki sposób w praktyce wykonuje się obwody?
- Do laminatu światłoczułego bez folii ochronnej wystarczy przyłożyć kliszę, na której są naniesione ścieżki. Następne kroki to naświetlanie i wywołanie, po których obwody zostaną naniesione na płytkę.
Laminat światłoczuły pozytywowy jest dostępny w różnych wielkościach, dzięki czemu każdy może wybrać model, który będzie idealnie pasował do jego projektu.
Urządzenia i akcesoria do laminowania
Aby przyspieszyć pracę z laminatem, warto wyposażyć się m.in. w specjalne nożyczki przystosowane do cięcia laminatu. Akcesoria tego typu są wykorzystywane zarówno w przypadku płytek jednostronnych, jak i dwustronnych i zapewniają niezwykle precyzyjne cięcie. Niejednokrotnie nożyczki mają blokadę bezpieczeństwa i są przystosowane zarówno dla osób leworęcznych, jak i praworęcznych. Co jeszcze przyda się w warsztacie elektronicznym?
- Często pomijanym akcesorium jest czyścik do laminatu, wykorzystywany m.in. do polerowania miedzi znajdującej się na płytce. Czyścik usuwa wszystkie, nawet drobne zabrudzenia.
W dużych warsztatach elektronicznych przyda się również urządzenie do trawienia płytek, przeznaczone do pracy z laminatami miedzianymi. Sprzęt tego typu charakteryzuje się wysoką wydajnością oraz prostą i intuicyjną obsługą.